O século pasado? Considérase o
período de tempo abarcado desde 1901 ata 2001 pero, é así para todo o mundo? Se
es un postmilenial vivirás probablemente toda a túa vida dentro do mesmo século
(XXI), pero se naceches antes de que este comezase pode que sintas que o século
XX nunca rematou.
Vivimos nun entorno condicionado
polas decisións tomadas hai tan só uns anos; de carácter positivo ou negativo,
non podemos desprender o presente dos sucesos do pasado.
Case todos os ámbitos da nosa
realidade son como son, debido ás profundas mudanzas que se deron no século XX:
a ciencia, a tecnoloxía, a cultura, a economía ou mesmo as relacións sociais
mudaron de forma máis notoria ao longo do século XX que nos mil anos
anteriores. Vexamos uns exemplos:
No ámbito científico houbo referentes
como Albert Einstein, quen desenvolveu a teoría da relatividade, Rosalind
Franklin, química que contribuíu á comprensión do ADN ou Neil Armstrong, o
primeiro home en pisar a Lúa, e que rematou coa carreira espacial de Estados
Unidos e a Unión Soviética. Cabe destacar tamén que ademais do foguete
tripulado por Armstrong, lanzáronse moitos máis satélites e foguetes ao espazo.
Investigouse máis acerca da estrutura
do átomo, creando novas teorías como a de Rutherford ou Thomson, e máis tarde
creouse a táboa periódica.
Tamén se fixeron moitos avances nas
enerxías, como a enerxía nuclear, a eléctrica, os combustibles fósiles, etc.
Pero non todos os descubrimentos
científicos foron bos: A enerxía nuclear, coa que se fabricou a bomba
atómica, que ocasionou centos de miles de mortes tras a súa detonación en
Hiroshima e Nagasaki, ademais de contaminar o medio ambiente. Tras o desastre de
Chernóbil fixo que se impulsase a investigación acerca das enerxías renovables;
e antes da chegada á Lúa houbo un longo proceso no que ambos os dous países
implicados invertiron moitísimos recursos. E estes tan só son algúns exemplos…
No ámbito tecnolóxico destacou o
descubrimento da electricidade, este modificou a duración e a distribución
horaria das actividades, tanto individuais como sociais. Anos máis tarde viu a
luz a televisión, un medio de comunicación que revolucionou a vida en
sociedade, pero que dalgunha maneira serviu para “controlar” á poboación. Tras
a televisión tratouse de maximizar a capacidade de comunicación a distancia, o
que levou á invención do teléfono móbil e todo o que chegou con el.
Tamén se realizaron avances no
transporte, co desenvolvemento de coches máis modernos e avións de maior
potencia, tanto con fins militares como de transporte, aínda que isto supuxo
unha maior utilización de combustíbeis fósiles non renovables e que danan o
medio ambiente drasticamente.
Tamén se inventaron aparellos
actualmente moi utilizados e imprescindibles como o microondas, o bolígrafo e
as máquinas de afeitar entre outros; todos estes nacen da Segunda Guerra
Mundial, que ocasionou moitas mortes, e hoxe en día son moi importantes nas
nosas vidas.
No ámbito cultural destaca a cultura
musical, creándose así as bases de moitos estilos que perduran ata hoxe en día,
algúns deles son o Blues, Jazz, Charlestón, Rock&Roll (encabezado por Elvis
Presley), Rock&Pop (cos Beatles como primeiros artistas), Disco (Jackson
Five), Pop (Michael Jackson) , Electro Rock, Heavy Metal, Hip-Hop e Rap entre
outros. Estes estilos musicais orixináronse no século XX, debido a necesidade
de entretemento da xente, pero, non todo foi positivo na cultura musical xa
que, a causa da aparición destes distintos estilos créanse certas tensións
entre as diferentes tribus urbanas que acaban de nacer.
A arte evolucionou moito nesta etapa,
nacendo estilos como o modernismo, cubismo, expresionismo, art decó,
surrealismo, pop art, minimalismo ou hiperrealismo entre outros. A arte do
século XX caracterízase por ser activa, variada e participativa, ademais de
dirixirse cara a todos os sectores da poboación, non tan só para as elites.
Tamén destaca a cultura deportiva,
creándose así os xogos paralímpicos, unha competición deportiva internacional
na que compiten todo tipo de persoas con discapacidades. Ademais acrecéntase a
práctica da dopaxe para ter máis capacidade física, a medida que a ciencia
aporta novas “drogas” que poden mesmo chegar a ser prexudiciais para a saúde.
Outro campo cultural moi importante
no século XX foi o da alimentación, xa que este mudou bastante con respecto ao
s. XIX. O primeiro cambio que notamos e o do fenómeno chamado “fast food”, é
dicir, comida rápida, popularizándose así as pizzerías e hamburgueserías. A
creación destes locais deu paso a un cambio no sistema de etiquetado e
envasado, prexudicial para o medio natural, polo abundante uso do plástico como
envase principal.
A economía variou moito ao longo
deste século, tivo subidas e baixadas co comezo e cese das numerosas guerras,
todas elas impulsadas pola disputa entre capitalismo e comunismo, os dous
grandes sistemas económicos do século XX: a primeira e a segunda guerra
mundial, a guerra fría, a guerra de Irán e Irak…, tamén houbo moita variación
en Alemaña, co comezo e fin do réxime nazi, e coa caída do muro de Berlín
(1989), tras o que a súa economía mellorou considerablemente. Tamén outras
ditaduras como a de Franco, Mussolini, Stalin, Pinochet, Salazar...tiveron
moita importancia neste campo.
No ano 1945 creouse a Organización de
Nacións Unidas, o que supuxo unha mellora para algúns países e sectores da
poboación. Tamén no século XX se comezou a loitar polos dereitos de todas as
razas e xéneros, unha loita que hoxe en día aínda segue en vigor.
Cada unha das cousas que imos
contando vai, inevitablemente, influíndo nas demais: a electricidade trae máis
tecnoloxía, a tecnoloxía tráenos a televisión (e máis tarde Internet), e todo
isto afecta ao noso modo de vivir, de traballar e tamén ao noso tempo de lecer:
fanse grandes avances nos xoguetes, debuxos animados e videoxogos, os cales
chegan da man da revolución tecnolóxica que está en auxe hoxe en día.
Como podedes apreciar, o século XX
foi unha etapa de descubrimentos e avances, pero sobre todo de cambios, pois
nestes 100 anos evolucionouse máis que nos 1000 anteriores.
Este século deixounos inventos de
carácter moi positivo en todos os campos, pero tamén outros que desexaríamos
non ter coñecido.
Cabe destacar a evolución que houbo
na vida cotiá, xa que se podería dicir que a principios do s.XX a vida era máis
semellante á da Idade Media que a actual, pero, o transcurso do tempo fixo que
a poboación fose avanzando grazas á chegada de novos descubrimentos intimamente
relacionados coa actual vida moderna. Algúns destes descubrimentos foron
negativos para a sociedade actual, e hoxe en día todos temos que cargar co dano
feito e tratar de revertelo.
Para concluír esta “reflexión” sobre
o século XX, debemos dicir que, neste novo século onde habitamos, o século XXI,
estamos a tratar de mellorar ou polo menos solucionar os erros cometidos nestes
últimos anos, todo depende de nós.
O futuro promete!
Redactado por Z.S.S e M.V.P.
